Trung Quốc đang châm ngòi cho cuộc chiến giá cả trên thị trường xe điện và cuộc đua đang chuyển sang xe điện giống SUV, phân khúc thị trường lớn nhất do Tesla và BYD thống trị.
Thị trường SUV điện Trung Quốc vốn đã có hơn 90 mẫu xe càng trở nên “nghẹt thở” hơn khi có ít nhất 20 mẫu xe mới ra mắt trong tháng 4. Giá bán và lợi nhuận xe điện tại Trung Quốc giảm do cạnh tranh gay gắt đến mức các nhà sản xuất phải tìm cách đẩy mạnh xuất khẩu.

Mẫu BYD Atto 3 tại triển lãm xe điện ở Farnborough (Anh) ngày 28/4 (Ảnh: Reuters).
Các nhà phân tích cho rằng các nhà sản xuất xe điện ở Trung Quốc không thể ngồi yên nhìn Tesla giảm giá xe mạnh mẽ, vì vậy họ cũng phải hạ giá các mẫu SUV điện của mình, đe dọa doanh số bán xe đốt trong, khi khoảng cách giá giữa hai công nghệ đang được thu hẹp.
Xu hướng này sẽ lan sang các thị trường khác khi những chiếc SUV điện do Trung Quốc sản xuất ngày càng được xuất khẩu nhiều hơn.
Thị trường SUV đã bùng nổ ở Trung Quốc trong thập kỷ qua và hiện chiếm gần 40% tổng doanh số bán xe, với khoảng 400 mẫu SUV các loại.
Vào năm 2022, doanh số bán xe SUV sản xuất tại Trung Quốc gần bằng doanh số bán xe du lịch ở châu Âu, với hơn 11 triệu chiếc.
Doanh số SUV điện đã bùng nổ kể từ khi Tesla bán Model Y lắp ráp trong nước hai năm trước tại Trung Quốc, khiến nó trở thành phân khúc tăng trưởng nhanh nhất tại Trung Quốc, thị trường ô tô lớn nhất thế giới.
Những ông lớn như Volkswagen, BMW và Toyota đều đang trông chờ vào những chiếc SUV điện mới ra mắt để thúc đẩy doanh số bán hàng tại Trung Quốc.
Các công ty khởi nghiệp EV của Trung Quốc, chẳng hạn như Xpeng và Nio, cung cấp sáu mẫu SUV và giới thiệu các thương hiệu chỉ chạy điện, chẳng hạn như Aion của GAC, cũng đang góp phần vào sự bùng nổ của thị trường SUV điện.
Vào năm 2022, doanh số SUV điện ở Trung Quốc sẽ đạt 1,5 triệu chiếc, với 10 nhà sản xuất hàng đầu đóng góp 84% doanh số, theo dữ liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc (CAAM).
Hai năm trước, khi Tesla chưa bắt đầu sản xuất Model Y tại Trung Quốc, 76 chiếc SUV điện đã được bán tại thị trường đó.
Bất chấp việc tăng giá nhẹ gần đây tại Trung Quốc, Tesla Model Y vẫn rẻ hơn 20% so với đầu tháng 10 năm ngoái.
Cuộc chiến giá cả
Xpeng, Leapmotor và các nhà sản xuất khác đã đáp trả bằng việc giảm giá, trong khi BYD lỗ 1.000 USD cho chiếc SUV điện bán chạy nhất thị trường, Song Plus, tương đương khoảng 4%.

Mẫu xe Trung Quốc Zeekr X cạnh tranh ở phân khúc SUV hạng sang cỡ nhỏ (Ảnh: BYD).
Các công ty không muốn giảm giá các mẫu xe hiện có để bảo vệ giá trị thương hiệu đã chọn tung ra các mẫu xe mới với giá thấp hơn, cũng như nâng cấp để xe có thể di chuyển lâu hơn sau mỗi lần sạc pin và bổ sung các tính năng hỗ trợ lái tự động.
Ví dụ, thương hiệu xe điện sang trọng của Geely, Zeekr, xây dựng từ 27.500 đô la cho Zeekr X, rẻ hơn 28% so với Model Y và gần bằng giá của Honda CR-V. Trong quý đầu tiên của năm nay, doanh số CR-V đã giảm 56% tại Trung Quốc.
Tháng trước, Mitsubishi Motors cũng thông báo tạm ngừng sản xuất mẫu SUV Outlander tại Trung Quốc trong 3 tháng.
Thực tế phũ phàng với các thương hiệu ô tô quốc tế lâu đời hướng đến thị trường đại chúng với SUV cỡ nhỏ dưới 40.000 USD, như Ford.
Giám đốc điều hành Ford Jim Farley tin rằng sự cạnh tranh khốc liệt trong thị trường SUV điện cỡ nhỏ đang thúc đẩy xuất khẩu ô tô của Trung Quốc.
Ford cũng sẽ tái cấu trúc hoạt động tại Trung Quốc, biến một trong những liên doanh của mình thành một trung tâm xuất khẩu động cơ đốt trong và điện giá rẻ.
Với việc lợi nhuận tại Trung Quốc giảm gần 1/4 trong quý đầu năm nay, General Motors (GM) cần những mẫu xe điện mới để khôi phục thị phần tại Trung Quốc, nhưng áp lực là rất lớn.
Giám đốc điều hành GM Mary Barra cho biết: “Trung Quốc có 100 thương hiệu ô tô đang cạnh tranh để giành thị phần.
Tesla và Renault đã xuất khẩu những chiếc SUV điện do Trung Quốc sản xuất sang châu Âu với số lượng lớn. Tesla sẽ bắt đầu xuất khẩu xe Model Y được sản xuất tại nhà máy ở Thượng Hải sang Canada.
Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cũng có kế hoạch xuất khẩu SUV điện sang châu Âu.
Zeekr cho biết họ sẽ xuất khẩu mẫu Zeekr X sang Tây Âu, trong khi mẫu BYD Atto 3 xuất khẩu tăng hơn gấp đôi trong quý đầu tiên của năm nay, một khởi đầu không thể tốt hơn.