Ngành công nghiệp xe hơi được định hình bởi những biến động không ngừng. Nếu không thích nghi sẽ làm cho các hãng xe tụt lại phía sau.
Sau một thập kỷ tương đối êm đềm, ngành công nghiệp xe hơi toàn cầu đang trải qua một giai đoạn biến động lớn. Trung Quốc đang tăng trưởng chậm lại và nhu cầu sắm xe hơi của hàng trăm triệu người dân thuộc tầng lớp trung lưu của nước này cũng có dấu hiệu giảm tốc.
Chi tiêu ở Ấn Độ không mấy khả quan và châu Âu tiếp tục cho thấy sự bất ổn tại các thị trường chính. Trái lại, 2019 lại là năm mà xe hơi có doanh số khả quan nhất, mặc dù tất cả đều lao dốc trong năm 2020.
Đại dịch Covid-19 xuất hiện khiến lợi nhuận của các nhà sản xuất xe hơi toàn cầu sụt giảm, và các giám đốc điều hành đang cố gắng để chuẩn bị cho những kịch bản trong tương lai.
Doanh số bán hàng chậm lại, sự bấp bênh của thương mại toàn cầu và chi phí R&D đang tăng nhanh – do các thị trường lớn ngày càng áp đặt quy định khí thải chặt chẽ hơn, thậm chí là vạch ra lộ trình từ bỏ động cơ đốt trong.
Không may cho ngành công nghiệp xe hơi, sự không chắc chắn và biến động giờ đây đã trở thành điều bình thường mới. Thuế quan, chiến tranh thương mại và đặc biệt là bất ổn kinh tế do đại dịch sẽ trở thành một phần của câu chuyện, liên tục trong những năm tới và có thể xa hơn nữa.
Trong khi đó, nền tảng của mô hình kinh doanh đã duy trì sự tồn tại của ngành công nghiệp xe hơi trong 100 năm qua, lại đang trải qua sự thay đổi lớn nhất kể từ khi động cơ đốt trong ra đời.
Xu hướng số một trong ngành vào lúc này là điện hóa, đặc biệt là nhu cầu chuyển đổi mạnh mẽ hơn đối với xe điện (EV). Không có nhà sản xuất xe hơi nào ngạc nhiên về điều này và trên thực tế, các hãng xe danh tiếng đã có những màn đặt cược táo bạo vào tương lai.
Tại Mỹ, Trung Quốc và châu Âu, hàng tỷ USD đang được đổ vào việc phát triển các loại xe chạy điện với giá cả phải chăng, cũng như các loại xe hybrid nhẹ (xe lai sạc điện). Một số nhà sản xuất thậm chí còn ngừng phát triển các khung gầm dành cho xe sử dụng động cơ đốt trong (ICE).
Nhu cầu cho xe điện và xe lai tăng, nhưng tăng chậm
Cuộc cách mạng xe điện, điều được dự đoán sẽ xảy ra sớm chiều, trên thực tế đang diễn ra khá chậm chạp. Tại Mỹ, doanh số xe hybrid và xe điện chỉ chiếm ít hơn 5% tổng doanh số xe mới bán ra trong năm 2019.
Thị trường trở nên giới hạn khi tệp khách hàng chính của những dòng xe này là những người muốn “sống xanh” khi chọn mua xe mới. Vì vậy, ngành công nghiệp xe hơi cần phải tìm cách mở rộng tệp khách hàng cho xe điện và xe hybrid, và cần cân nhắc tới các tiêu chí khác.
Chúng ta có thể thấy rõ điều này ở Triển lãm ô tô Los Angeles năm 2019, khi những mẫu xe điện mới chỉ tập trung vào hiệu suất và thiết kế, nhắm mục tiêu tới những khách hàng cao cấp, những người không sợ giá cao và chỉ cần công nghệ, sự sang trọng và sức mạnh trên xe của họ.
Các nhà sản xuất xe hơi rồi cũng phải nhận ra rằng, việc bán xe điện như một sản phẩm “phong cách sống” không phải là con đường kinh doanh lâu dài, và trong bối cảnh trợ giá của chính phủ với xe điện giảm dần, các hãng xe sẽ cần một cách tiếp cận khác.
Khảo sát “Tương lai của nhiên liệu” được thực hiện bởi Ernst & Young (EY) cho thấy người dùng lo lắng nhất về chi phí, quãng đường hoạt động (sau mỗi lần sạc đầy) và thiếu cơ sở hạ tầng trạm sạc khi muốn sở hữu một chiếc xe điện. Về mặt chi phí, tin tốt là giá thành pin lithium-ion đang giảm nhanh chóng.
Nhưng phạm vi hoạt động là vấn đề khó giải quyết hơn, mặc dù hầu hết nghiên cứu đều xác định phần lớn tài xế chỉ lái xe 70 km mỗi ngày – quá đủ cho tầm hoạt động của một mẫu xe điện bình thường. Cơ sở hạ tầng là một câu hỏi lớn mà các hãng xe điện không thể tự đưa ra câu trả lời. Tuy nhiên chắc chắn việc có nhiều xe điện chạy trên đường hơn sẽ làm giảm chi phí phát triển các trạm sạc.
Cách tốt nhất đối với các hãng sản xuất xe điện là hãy tung ra thị trường những chiếc xe mà mọi người thực sự muốn sở hữu, và việc nó chạy điện chỉ là yếu tố xếp sau. Hay nói cách khác, khách hàng cần phải cảm thấy họ muốn sở hữu chiếc xe trước trước khi
Cuối cùng, mặc dù thị hiếu người tiêu dùng đang tập trung vào CUV, SUV và xe bán tải (71,8 % xe bán ra ở Mỹ trong tháng 11/2019 là xe tải hạng nhẹ), hầu hết xe điện vẫn là xe sedan hoặc hatchback. Cũng trong tháng này, 81% số xe điện bán ra ở Mỹ là xe sedan hoặc hatchback, đơn giản vì hầu hết xe điện ở thị trường này là sedan hoặc hatchback.
Việc phát triển các dòng SUV, CUV và xe bán tải chạy điện, nếu được thực hiện đúng cách, có thể làm thay đổi nhận thức toàn cầu về xe điện – từ những chiếc xe sang trọng đắt tiền và mỏng manh dành cho người giàu đi lại trong phố – sang một phương tiện hữu ích, đáng tin cậy và có thể sử dụng hàng ngày. Các hãng sản xuất xe điện cần đưa ra nhiều lựa chọn hơn.
Tập trung tái chế pin xe điện
Điều cuối cùng cần chú ý là việc tái chế và xử lý pin khi hết vòng đời hoạt động. Sẽ thật tồi tệ khi thay thế một sản phẩm gây ô nhiễm bằng một sản phẩm gây ô nhiễm khác, vì vậy các hãng xe cần phải trả lời câu hỏi này trước khi quá muộn.
Sau khoảng vài nghìn chu kỳ sạc, hiệu suất hoạt động của pin lithium-ion sẽ không đủ để cung cấp năng lượng cho xe nữa. Có rất nhiều tùy chọn để xử lý pin đã qua sử dụng, nhưng không phải tất cả tùy chọn này đều phù hợp để bảo vệ môi trường.
Đây là một bài toán đau đầu về mặt sinh thái, và hoàn toàn có thể biến thành một thảm họa PR với xe điện. Nhiều năm qua, xe điện được quảng cáo là phương tiện sạch, không khí thải và hoàn toàn “xanh”. Hàng triệu người đã mua xe điện và tin rằng họ đang tham gia vào nỗ lực toàn cầu để giảm khí thải nhà kính. Tuy nhiên, hiện nay mới chỉ có 5% pin lithium-ion được tái chế.
Khoảng 262.000 tấn P
cho xe điện sẽ cần được tái chế vào năm 2022, vì chúng đã “chai” và không còn có thể sử dụng nữa. Nếu tất cả xe mới bán ra vào năm 2040 đều là xe điện, như tầm nhìn của một số quốc gia, thì chúng ta sẽ phải đối mặt với 2,5 triệu bộ pin đã qua sử dụng trong năm đó.
Mặc dù trọng tâm vào lúc này là sản xuất một loại pin hiệu quả với trọng lượng thấp, công suất cao và giá thành rẻ, trong tương lai điều này sẽ phải thay đổi. Các nhà sản xuất cần phải cần phải phát triển pin với tuổi thọ cao, và tìm ra cách thay thế hoặc tái chế thân thiện với với môi trường. Hệ thống hiện tại không bền vững.
Nhiều công ty đã nhận ra sự cần thiết của việc tái chế, và đã thử nghiệm chương trình tân trang pin xe điện. Nhưng cuối cùng, mỗi tấm pin xe điện sẽ phải được chế tạo để có thể tái chế, và điều đó sẽ mang lại lợi ích trong tất cả các giai đoạn.
Pin được tiêu chuẩn hóa cũng sẽ dễ sản xuất hơn, rẻ hơn trong việc sản xuất, tái sử dụng và tái chế. Một chuỗi cung ứng bền vững thật sự sẽ mang lại lợi ích cho người tiêu dùng, nhà sản xuất và cả môi trường, cũng như đảm bảo tương lai lâu dài cho xe điện
Nguồn: Automotive World